Kedinizin evinize ya da eşyalarınıza zarar vermesi; eşyaları tırmalama, ısırma ve kemirme şeklinde yapılır ve ikisinin de çözümü görece kolaydır. Kedinize ev eşyalarınızdan daha cazip gelecek, doğru tırmalama ve ısırma/kemirme alternatiflerini sağlamak ve ödüller yardımıyla bunları kullanmaya teşvik etmek... Ve bununla birlikte, istenmeyen davranışın gerçekleştiği bağlamın değerini düşürmek, yani kediniz için ilgili durumun cazibesini cezasal olmayan yöntemlerle düşürmek de bu eğitim sürecine önemli katkı sağlar.
Kediler sık sık bir yerleri tırmalamak zorundadır çünkü sık bakım gerektiren tırnakları vardır. Bu bakımı doğada kaba yüzeyli ağaç kabuklarını tırmalayarak yaparlar. Bu hareket, aynı zamanda hem tırmalama izleriyle görsel olarak hem de pati altlarındaki koku bezlerinden ağaca koku bırakarak alanlarını işaretlemelerini ve gerinerek rahatlamalarını sağlar. Birden çok getirisi olan bu verimli hareket en tipik kedi davranışlarından biridir. Bu ihtiyacını karşılaması için evde mutlaka birkaç tane (yavruysa daha fazla olabilir) tırmalama yüzeyi sunulmalı ve bunları kullanmaya teşvik edilmelidir (oyun, ödül maması, okşama, masaj vb. yöntemlerle). Bu tırmalama yüzeyleri farklı eğimlerde olmalı (yatay, eğimli ve dik yüzeyler olmalı) ve kediyi tırmalarken tatmin edecek şekilde kaba dokulu bir yüzeye sahip olmalıdır. Düşey olanlar yerden en az 90-100cm yüksekliğe kadar (yukarı doğru gerinen bir kedinin rahatlıkla eriştiği yükseklik), idealde tavana kadar ulaşmalı ve tırmalama sırasında sallanmamalı, stabil durmalıdır. (Yoksa kediniz bu titrek ürünlere göre çok daha sağlam duran koltuğunuzu ya da halınızı tercih edecektir.) Bu objeleri kedinizin en çok yattığı yerlerde hemen yanıbaşına, evde en çok gezindiği rotalar üzerine, dışa açılan kapıların (giriş kapısı, balkon kapıları) yakınlarına ve kedinizin tırmalayarak zarar verdiği eşyalarınızın hemen yanına koymanız ve bunları tırmaladığı anda ödüllendirmeniz tüm süreci hızlandıracak ve kolaylaştıracaktır. Ayrıca, kediniz doğru ürünleri kullanmaya alışıncaya kadar zarar verdiği yerleri yüzey koruyucularla kaplamak, çift taraflı bant yapıştırmak vb. önlemler alarak yanlış davranışın gerçekleştiği bağlamı kediniz için zorlaştırmanız işe yarayacaktır. (Bunu yapmadan önce alternatif çözümleri mutlaka sağlamış olmanız gerekir.)
Tırmalama fonksiyonuyla birlikte başka birçok önemli işe de yarayan kedi ağaçları çok iyi bir çözümdür. (Ne kadar yüksek o kadar iyi, mümkünse tavana kadar.) Tırmalama çözümlerini kedinizi tatmin edecek sayıda ve nitelikte sağlamazsanız o kendi çözümlerini bulmak zorunda kalacak ve bulacaktır. Doğru tırmalama davranışının nasıl kazandırılacağı konusunda daha detaylı bir anlatım için "Kedi Eğitimi Örnekleri" bölümündeki "Tırmalama Eğitimi" sayfamıza bakabilirsiniz.
Aynı şekilde kemirme ve ısırma da doğal kedi davranışlarındandır. Doğada yakaladıkları kuş gibi tüylü avları yemeden önce tüylerin bir kısmını ağızlarıyla koparıp koparıp atarlar. Farklı düzeylerde olmakla birlikte evde yaşayan kediler de bu davranışlarını korur ve muhtemelen sizin tercih etmeyeceğiniz eşyaların ve nesnelerin üzerinde uygulamaya koyulurlar. Bazı kediler karton gibi malzemeleri tercih ederken bazıları da tüylü nesneleri tercih eder. Dolayısıyla kolay dişleyip koparabilecekleri, yanlışlıkla parça yutmaları zarar vermeyecek nesneler sağlayabilirsiniz. Oluklu mukavva (koli kartonu), tuvalet kağıdı rulosu (tek başına ya da içine tüy doldurulmuş ve yüzeyine delikler açılmış olarak) gibi şeyler denemeye değerdir. Piyasada bulunan çiğneme oyuncaklarından da alabilirsiniz. Bunları kediniz gözünüzün önündeyken verin ve yutulması tehlikeli olabilecek şeyler bulunmadığından emin olun.
UYARI
Kedinizin ağzına alabileceği nesneleri, bazen yutmak istemese bile dilindeki arkaya yönelen, kanca şeklindeki papiller nedeniyle yutma ihtimali olduğunu bilin. Yutarsa problem yaratacak hiçbir şeyi ortalıkta bırakmayın. Özellikle paket lastiği, ip gibi nesnelere daha da dikkat edin. Bu tür bir nesneyi yuttuğunu görürseniz ya da anlarsanız, kedinizi ve dışkısını özellikle dikkatli gözleyin, kedinizin davranışlarındaki en ufak bir değişimde hiç zaman kaybetmeden veterinerinizle hemen temas kurun.
Eğer kediniz yavruysa bu tür davranışların kapsamının daha geniş olacağını, onu korumak için daha fazla çaba göstermeniz ve önlem almanız gerekeceğini bilmelisiniz. Kabaca insan bebekleri gibi düşünebilirsiniz. Her şeyi merak edip keşfetmek isterler. Isırdıklarında ve kemirdiklerinde tehlikeli olabilecek her şeyi düşünmeniz ve gerekli önlemleri önceden almanız gerekir.
En çok karşılaşılan sorunlarla ilgili aşağıdaki sayfalarımızdan yararlanabilirsiniz: