Kedi Eğitiminde Burun ve Pati Hedefi Ne İşe Yarar?
Burun ve Pati Hedefi Kediye Nasıl Öğretilir?

Kedi Eğitiminde Burun Hedefi

Burun hedefi, başka eğitimlerde yardımcı bir teknik olarak kullanılır. Genelde, ucunda küçük bir top olan bu çubuk, kedinizi yönlendirmeniz ya da belirli bir hedef noktaya gelmesi gereken eğitimlerde işe yarar. Kedinize önce gelip bu topa burnunu değdirmeyi ve takip etmeyi öğretirsiniz ve daha sonra, mesela A noktasından B noktasına atlamayı öğretmek istediğiniz bir eğitimde, hedefi B noktasında tutarak nereye gelmesi gerektiğini gösterebilirsiniz. Hedef çubuğunu uzun bir çöp şiş çubuğunun ucuna bijuteri mağazalarında satılan küçük delikli toplardan geçirerek kendiniz yapabilirsiniz. Pet mağazalarında bulabileceğiniz, çubuk kısmı uzayıp kısalan ve elde tutulan kısma entegre clicker'ı olan modeller birçok işlevi bir araya getirdiği için işinizi daha kolaylaştıracaktır.

Burun hedefi eğitimi: Kedinizin burnuna yakın bir mesafede hedefi sabit tutun ve kediniz koklamak için burnunu topa yaklaştırdığı anda ödüllendirin. Bu çalışmaya kediniz davranışı istikrarlı bir biçimde gösterene kadar devam edin. İkinci aşamada ise hedefi biraz daha uzakta tutun ve kediniz yürüyüp gelip burnunu değdirince ödüllendirin. Bu çalışmaya da kediniz davranışı istikrarlı bir biçimde gösteren kadar devam edin. Bir sonraki aşamada ise hedefi yavaş bir biçimde kedinizden uzaklaştırarak hedefi takip etmesini sağlayın ve takip ettiğinde ödüllendirin. Kısa mesafeden uzuna doğru eğitimi zorlaştırabilirsiniz. Sonuç olarak kediniz istikrarlı biçimde burun hedefini gördüğü yere gelir ya da hedef hareketliyse takip eder. (İstikrarlı davranışı, 10 seferden 9'unda doğru davranışın gösterilmesi olarak düşünebilirsiniz.) Kediniz iki davranışı da istikrarlı biçimde gösterdiğinde sürece bir işaret sözcüğü ekleyebilirsiniz. Sabit duran hedefe burnunu tam dokundururken "burun" diyebilirsiniz (ya da istediğiniz başka bir sözcük). Takip için de, hareketli hedefi takip etmeye başlarken "takip" diyebilirsiniz. Bu sözcükleri aynı tonlamayla çalışmalar sırasında tekrar ettikçe kediniz gerekli ilişkilendirmeleri yapacaktır.

Kedi Eğitiminde Pati Hedefi

Kedinizin belli bir noktaya gelip orada durmasını ya da patisiyle belli bir noktaya dokunmasını istediğiniz eğitimlerde işe yarayacak yardımcı bir tekniktir. Bir kağıt parçası, bir post-it yaprağı vb. şeyler bunun için uygundur. Kedinize ilk önce patisiyle buna dokunmasını öğretirsiniz ve daha sonra patisiyle belirli bir hareket yapmasını ya da gidip bir yerde durmasını istediğiniz eğitimlerde pati hedefini kullanabilirsiniz. Mesela pati verme eğitiminde avucunuza pati hedefini koyarsınız ve kedinizi ona dokununca ödüllendirirsiniz. Kağıdı katlayarak kademe kademe küçültürsünüz ve kediniz en sonunda kağıt olmadan da avucunuza patisini koyar.

Pati hedefi eğitimi: Küçük bir kağıt parçasını kedinizin önüne doğru yere bırakıp altına da bir parça ödül maması koyun. Kediniz muhtemelen önce koklayıp sonra kağıda patisiyle mamayı almak için dokunacaktır. Patisi kağıda dokunduğu anda kedinizi başka bir ödül maması parçasıyla ödüllendirin (ödülü kağıttan biraz uzağa koyun). Bunu birkaç kez tekrarladıktan sonra artık kağıdın altına koyduğunuz parçayı koymayı bırakabilirsiniz; kediniz kağıda dokunduğunda sizden ödül geldiğini öğrendiyse altta mama olmasa da kağıda dokunacaktır. (Dokunmuyorsa biraz daha altta mamalı çalışmaya devam edin.) Kediniz patisini kağıda tam olarak basacak şekilde davranışı biçimlendirin. (bkz. yukarıdaki "davranış biçimlendirme" başlığı) Bunu istikrarlı biçimde yaptıktan sonra artık kağıdı daha uzağa koyun ve kedinizin gelip basmalarını ödüllendirin. Bunu da istikrarlı biçimde yapmaya başladıktan sonra kağıdı hafif eğimli bir yüzeye koyun. Bir sonraki aşamada daha eğimli bir yüzeye ve bir sonraki aşamada tam dik bir yüzeye kağıdı yapıştırın. Kediniz kağıt nerede olursa olsun gelip patisiyle dokunmalı. (İstikrarlı davranışı, 10 seferden 9'unda doğru davranışın gösterilmesi olarak düşünebilirsiniz.)